HOVAWART I DZIECKO

Czy hovawart i dziecko to dobre połączenie?
Czy pies stróżująco-obronny nie będzie niebezpieczny dla dziecka?
A może przeciwnie, co jeśli zacznie bronić dziecka nawet przed rodzicami?
Mówi się, że hovawart to pies jednego człowieka to czy hovawart zaakceptuje dziecko?
Czy jest możliwa dobra relacja między hovawartem i dzieckiem?
Jak żyć z hovawartem i dzieckiem pod jednym dachem?

Ogrom pytań pojawia się w głowie rodziców, gdy rodzina się powiększa - czy to o psa, czy też dziecko. Dzięki tym pytaniom można świadomie przygotować psa na dziecko lub dziecko na psa. Odpowiedzmy sobie na najbardziej nurtujące zagadnienia.

Czy hovawart i dziecko to mieszanka wybuchowa?

Hovawart jest psem aktywnym, czujnym i wrażliwym, więc prawdopodobnie kontakty hovawarta z dzieckiem będą bardzo dynamiczne. Oczywiście wszystko zależy od wieku oraz temperamentu dziecka, jak i psa. Zdecydowanie więcej napięć może być przy mniejszym dziecku i młodszym psie, dlatego że na początkowych etapach rozwoju młode organizmy nie mają jeszcze wypracowanych umiejętności panowania nad emocjami, oraz wynikających z nich reakcji. Dlatego też pies oraz dziecko potrzebują prowadzenia osoby świadomej, czyli tutaj dorosłego opiekuna.

Kolejnym znaczącym elementem wpływającym na przebieg codziennych relacji hovawarta z dzieckiem, to organizacja czasu i zapewnienie realizacji potrzeb każdego z nich. Tu można zauważyć silne podobieństwo między psim i ludzkim dzieciakiem. Znudzone dziecko to kombinujące dziecko, to samo dotyczy psa. Dlatego, jeśli nie zapewnimy psu (a tyczy się to także dzieci!) zajęć fizycznych oraz intelektualnych, sam ulokuje rozsadzającą go energię w czynnościach, które niekoniecznie będą nam się podobać. Przy spełnieniu naturalnych potrzeb hovawarta oraz dziecka, pamiętając o etapach rozwoju każdego z nich oraz kilku zasadach wspólnego życia pod jednym dachem, relacja psa z dzieckiem może być piękną przyjaźnią, a nie mieszanką wybuchową.

Jaki hovawart do domu z dzieckiem?

Jeśli decydujemy się na hovawarta mając dziecko do lat dziesięciu lub planując rodzicielstwo w niedalekiej przyszłości, już na etapie wyboru szczeniaka warto zwrócić uwagę na kilka cech osobowościowych psa.

Jego reakcję na podnoszenie i dotykanie. Szczenięta bardzo często podnoszone są przez hodowcę, nawet robi się celowe testy reakcji, więc łatwo zaobserwować, który szczeniak wykazuje najmniejszą frustrację na noszenie oraz nie próbuje kąsać. To bardzo ważne, ponieważ pozwoli zyskać trochę czasu na reakcję i uratowanie psa z objęć dziecka, nim zacznie się niemiłe dla dziecka podgryzanie.

Sposoby reakcji szczeniaka, gdy szukamy z nim bezpośredniego kontaktu lub kiedy dużo się dzieje w środowisku. Najlepiej, aby zanadto się nie ekscytował, ponieważ przy dziecku, kiedy prawie zawsze coś się dzieje, reaktywny szczeniak może być stale pobudzony, co równa się jego zestresowaniu. Dobrze więc, jeśli szczeniak w trudnych sytuacjach potrafi odejść i zająć się psimi sprawami, na przykład węszeniem, albo przekierowuje skumulowane emocje na zabawkę, ponieważ pozwoli to zaplanować nam odpowiednią strategię postępowania.

Kolejnym tematem do przemyślenia jest instynkt pogoni. Z jednej strony chcemy mieć psa naturalnie przynoszącego rzucane mu np. piłki, ale wtedy trzeba mieć na uwadze fakt, że potrzeba pogoni może być przeniesiona także na biegające dziecko. Dlatego warto zwrócić uwagę, czy szczeniak goni wszystko co się rusza, czy tylko zabawki. No i co robi z zabawkami. Hovawarty przeważnie lubią nosić różne rzeczy w pysku, więc trudno będzie wybrać takiego, który w przyszłości nie będzie nosił także zabawek dziecka. Ale można wykorzystać to jako atut i wybrać szczeniaka, który chętnie aportuje, by potem w formie zabawy z dzieckiem przynosił przedmioty. Można też starać się wybrać psa, który nie wykazuje potrzeby noszenia w pysku różnych rzeczy, aby od razu zminimalizować ryzyko podkradania rzeczy dziecka.

Mogłabym jeszcze wyszczególnić bardziej indywidualne elementy temperamentu warte uwagi, ale w mojej opinii wymienione powyżej są najważniejsze i najlepiej sprawdzające się podczas pomocy w wyborze psa przyszłym właścicielom. Nie zapominajmy, że na szczęście cały proces wyboru nie spada tylko na przyszłego opiekuna, ponieważ kupując szczeniaka od doświadczonego hodowcy można liczyć na jego pomoc. Należy tylko pamiętać, aby być szczerym oraz prawdomównym. Dla przykładu: będąc rodziną raczej mało aktywną, nie oszukujcie, że będziecie uprawiać z psem nie wiadomo ile sportów. Oczywiście, pies często jest czynnikiem motywującym do zmiany nawyków, jednakże odpowiedzcie sobie szczerze co zrobicie, kiedy już wrócicie do codziennych obowiązków, które nierzadko bywają wyczerpujące. Czy znajdziecie dzień w dzień siły i czas na aktywności z psem? Dlatego przed wyborem szczenięcia warto zrobić sobie bardzo szczegółową analizę swoich oczekiwań, ale i możliwości, jak również rozpatrzyć przeróżne scenariusze życiowe.

A co dalej, kiedy już mamy hovawarta i dziecko?

Kiedy już mamy wymarzonego szczeniaka, lub pojawi się dziecko w domu, gdzie już jest hovawart, warto psa nauczyć kilku rzeczy. Z hovawartem, którego mamy przed pojawieniem się dziecka naukę można rozpocząć wcześniej, zaś biorąc szczeniaka do domu, gdzie dziecko lub dzieci już są, przede wszystkim należy zapoznać psa z zapachem dziecka. W przypadku niemowląt będą to pieluchy, ubranka, wózek, nosidełko, łóżeczko, zabawki, a u większych dzieci zabawki, posłanie, czy także ubrania. Na spacerach warto zabrać psa w miejsca, w których są dzieci, czyli okolice placu zabaw, przedszkoli, można też umówić się ze znajomymi z dziećmi. Ponadto uważam, że bardzo pomocne będzie wyuczenie psa zachowań, które ułatwią nam życie. Zaliczam do nich:

- Reakcję na imię oraz przywołanie - obowiązkowe w ogóle, ale szczególnie pomocne przy dzieciach, gdy np. pies goni dziecko lub gdzieś pobiegnie. Przy dzieciach zazwyczaj ma się dużo rzeczy w dłoniach, to i smycz może się wymknąć, a z wózkiem lub dzieckiem na rękach nie będziemy przecież gonić psa.
- Hasło zostawiania (bardzo często funkcjonuje jako ,,nie wolno" lub ,,fe"), czyli nie brania czegoś w pysk, ale też ogólnie odpuszczenie - przydatne kiedy pies chce coś wziąć lub zrobić, czego nie chcemy.
- Puszczanie i oddawanie - jeżeli pies coś weźmie, dobrze aby potrafił oddać, jeśli rzecz nie jest przeznaczona dla psa, a co gorsza, może być dla niego niebezpieczna.
- Chodzenie na miejsce - doskonałe zachowanie, które pozwala zapanować nad ewentualnym chaosem w domu (dobrze sprawdza się tutaj klatka kennelowa). Powinien to być również jasny sygnał dla dziecka, że pies jest w swojej przestrzeni, a tam mu się nie przeszkadza.
- Popularny siad – jeśli dobrze wyuczymy, nieocenione zakotwiczenie psa w miejscu, nawet kiedy przed chwilą biegał. Zdecydowanie lepsze od na przykład stój, podczas którego często pojawia się dreptanie, a więc zmiana miejsca.
- Czekanie czy zostawanie – tzw. przedłużenie zachowania. Kiedy pies wykona komendę, czyli np. usiądzie albo pójdzie na swoje miejsce, dobrze, aby pozostał tam jakiś czas. Ponieważ z jakiegoś powodu prosimy go o wybrane zachowanie, więc dobrze byłoby aby je wykonywał, dopóki tego potrzebujemy (oczywiście w granicach rozsądku). -Chodzenie na luźnej smyczy - przydatne dla przyjemnych spacerów oraz bezpieczeństwa, gdy idziemy z psem i dzieckiem. Zawsze należy jednak pamiętać, aby zapewnić psu także wybieganie oraz czas jeden na jeden z całą uwagą opiekuna, bez dziecka.
- Umiejętność zostawania psa samego w domu i samochodzie - dobrze móc bezstresowo zostawić na chwilę psa. Przyda się, kiedy jedziecie do lekarza, odprowadzacie dziecko do szkoły lub przedszkola, lub chcecie rodzinnie jechać na wakacje.

Zapewne można nauczyć hovawarta wielu innych zachowań. Powyżej przedstawiłam listę najbardziej przydatnych w życiu codziennym z psem i dzieckiem pod jednym dachem.

Jak pomagać dziecku?

Fantastycznie, że chcemy świadomie i mądrze wychowywać hovawarta, ale w tym wszystkim trzeba także pamiętać o dziecku. Chociażby dlatego, że ogarnięcie dziecka to forma pomocy także psu. I nie chodzi o to, aby izolować dziecko od psa, ani też pozwalać dziecku na wszystko, bo pies musi się do tego przyzwyczaić. Chcąc stworzyć dobrą relację między dzieckiem a psem, warto edukować dziecko oraz angażować je w życie psa, na tyle na ile pozwalają mu jego umiejętności w danym wieku. Ale przede wszystkim to rodzic musi być wzorem do naśladowania, a więc nie można oczekiwać od dziecka czegoś, czego dorośli sami nie robią. Należy dawać dzieciom dobry przykład i na każdym etapie być wsparciem oraz służyć pomocą. Warto rozmawiać z dzieckiem i uczyć go poprzez zabawę, w jaki sposób należy opiekować się psem.

W razie jakikolwiek trudności i indywidualnych wyzwań w kontekście pies - dziecko pamiętajcie, że lepiej prędzej niż później skonsultować się z wykwalifikowanym szkoleniowcem psów, który swoją pracę opiera na wiedzy oraz treningach bez użycia przemocy. Pozwoli to uniknąć pogłębiających się problemów, ale i zapobiegnie im w przyszłości.

Autorka: Michalina Stolińska, zoopsycholog, trener psów, trener mentalny w Dogs’ Nuts – życie w zgodzie z psem, dogsnuts.pl