Co należy zrobić zanim urodzą się dzieci naszego pupila?
Kupujemy psa rasowego i bywa tak, że w żadnym wypadku nie myślimy o hodowaniu, po prostu chcemy mieć psa danej rasy. Podobają nam się jego cechy psychiczne i fizyczne. Pies ma rodowód pochodzi ze sprawdzonej przez nas hodowli i jest CUDOWNY! Zaczynamy się szerzej interesować kynologią i się zaczyna…A może by tak na wystawę pojechać, na szkolenie, spotkanie miotu lub towarzyski zjazd. I coraz bardziej się wkręcamy, chcemy dłużej pozostać w tym wirze, aż przychodzi nam do głowy pomysł, żeby pozostawić po naszym „najwspanialszym” psie potomstwo. Wiadomo, mój pies jest najwspanialszy!
Ale – zanim nasz pies/suka będą mogły pozostawić po sobie potomstwo musi przejść całą procedurą kwalifikacyjną. Związek Kynologiczny w Polsce ma Regulamin Hodowli Psów Rasowych, który zawiera wytyczne jakie warunki powinna spełnić suka i jakie pies, żeby móc pozostawić po sobie dzieci .
Kiedy mamy suczkę i chcemy hodować psy rasowe, to w pierwszej kolejności musimy się zastanowić jaki przydomek będą miały nasze szczenięta. Przydomek, nazwa hodowli to takie psie „nazwisko”. Wszystkie urodzone u nas szczeniaki będą je posiadać obok imienia. Kiedy już mamy pomysł to zgłaszamy się do oddziału ZKwP i składamy wniosek o rejestrację przydomka. Obecnie taka rejestracja trwa długo ze względu na fakt, że musi go także zatwierdzić i wpisać do rejestru nasza nadrzędna organizacja kynologiczna FCI.
Kandydat na reproduktora musi:
- mieć ukończone 12 miesięcy
- zostać prześwietlony w kierunku dysplazji i mieć wynik A, B ( opisane jako „wolne od dysplazji stawów biodrowych” ) lub C (opisane jako „lekka dysplazja stawów biodrowych”) u wyznaczonych przez ZKwP specjalistów. Wynik zostanie wpisany w rodowód.
zaliczyć po ukończeniu 12 miesięcy testy psychiczne opracowane dla rasy. Wynik zostanie wpisany w rodowód.
Od dnia 01.03.2023 r. prześwietlenie, ocenę stawów biodrowych i wpis wyniku do rodowodu mogą dokonywać tylko lekarze uprawnieni przez ZKwP, których wykaz znajdziecie w linku powyżej.
- uzyskać po ukończeniu 12 miesięcy w dowolnej klasie od co najmniej dwóch sędziów trzy oceny doskonałe, w tym jedną na wystawie międzynarodowej, klubowej lub specjalistycznej. Pies użytkowy, posiadający Certyfikat Użytkowości uprawniający do wystawiania w klasie użytkowej, może być dopuszczony do hodowli z trzema ocenami minimum bardzo dobrymi od co najmniej dwóch sędziów, w tym jedną uzyskaną na wystawie międzynarodowej, klubowej lub specjalistycznej.
Od czasu pandemii Covid-19 alternatywą do ocen z wystaw jest zaliczony przegląd hodowlany organizowany przez każdy oddział ZKwP. Psy oceniają specjalnie do tego wyznaczeni sędziowie kynologiczni.
Dodatkowo od 01.03.2023 r. dla reproduktorów nabywających uprawnienia wprowadzono obligatoryjne badanie DNA. Szczegółowych informacji na temat badania DNA udzielają oddziały ZKwP.
Kandydatka na sukę hodowlaną musi:
- zostać prześwietlona w kierunku dysplazji i mieć wynik A, B ( opisane jako „wolne od dysplazji stawów biodrowych” ) lub C (opisane jako „lekka dysplazja stawów biodrowych”) u wyznaczonych przez ZKwP specjalistów. Wynik zostanie wpisany w rodowód.
Od dnia 01.03.2023 r. prześwietlenie, ocenę stawów biodrowych i wpis wyniku do rodowodu mogą dokonywać tylko lekarze uprawnieni przez ZKwP, których wykaz znajdziecie w linku powyżej.
- zaliczyć po ukończeniu 12 miesięcy testy psychiczne opracowane dla rasy. Wynik zostanie wpisany w rodowód.
- mieć ukończone 15 miesięcy.
- uzyskać po ukończeniu 15 miesięcy w dowolnej klasie od co najmniej dwóch sędziów trzy oceny co najmniej bardzo dobre, w tym jedną na wystawie międzynarodowej, klubowej lub specjalistycznej. Lub jeżeli suka posiada Certyfikat Użytkowości uprawniający do wystawiania w klasie użytkowej, może być dopuszczona do hodowli z trzema ocenami co najmniej dobrymi od co najmniej dwóch sędziów, w tym jedną uzyskaną na wystawie międzynarodowej, klubowej lub specjalistycznej.
Od czasów pandemii Covid-19 alternatywą do ocen z wystaw jest zaliczenie przeglądu hodowlanego organizowanego przez wszystkie oddziały ZKwP.
Dodatkowo od 01.07.2023 r. dla suk hodowlanych nabywających uprawnienia wprowadzono obligatoryjne badanie DNA. Szczegółowych informacji na temat badania DNA udzielają oddziały ZKwP.
MAMY TO, czyli nasz pupil zakwalifikował się i może już pozostawić po sobie potomstwo. Wraz ze wszystkimi dokumentami udajemy się do macierzystego oddziału ZKwP – najczęściej najbliższego naszego miejsca zamieszkania na tzw. sekcję danej grupy (w przypadku hovawartów jest to sekcja grupy II FCI, a informacje w jakie dni odbywa się sekcja można uzyskać w sekretariacie oddziału)
Pies/suka nabywa uprawnienia hodowlane w momencie wpisu. Z dniem 01.08.2023 r. wchodzi w życie nowy dwustronny druk rodowodu i tym samym przestaje obowiązywać karta sztywna.
Tyle obowiązku, ale można więcej i to od hodowcy/właściciela reproduktora zależy czy i w jakim zakresie chce sprawdzić zdrowie swojego pupila pod kątem uniknięcia powielania chorób u potomstwa.
Można zrobić badania genetyczne, które pokażą czy pies jest obciążony chorobą, którą może przekazywać. Praktycznie są trzy możliwości:
- pies wolny od genu danej choroby
- pies nosiciel – czyli posiada w swoim genotypie gen danej choroby, jednak na nią nie zachoruje ale może przekazać ten gen potomstwu.
- pies obustronnie obciążony – czyli taki, który posiada dwa geny danej choroby i najprawdopodobniej na nią zachoruje, oraz przekaże ten gen swojemu potomstwu.
Dzięki badaniom genetycznym możemy tak dobierać parę do naszej suki, aby uniknąć wystąpienia choroby. Posiadanie osobnika z genem choroby nie jest niczym wykluczającym, a jedno na co należy zwrócić uwagę to to, aby drugi rodzic przyszłych szczeniąt był wolny od danej choroby.
- Badanie genetyczne wykonuje się dla DM (Mielopatia Zwyrodnieniowa – DEGENERATIVE MYELOPATHY )
- choć to badanie nie dotyczy choroby a jedynie umaszczenia, można także zrobić badanie genetyczne - locus D, który skutkuje rozjaśnieniem pigmentu czarnego co prowadzi do pojawienia się w kolorów: błękitnego, płowego, srebrnego.
Inne badania wykonujemy u lekarza specjalisty, który wystawi naszemu pupilowi Certyfikat potwierdzający zdrowie danego narządu.
Tak jak wcześniej pisałam, prześwietlenie stawów biodrowych jest obowiązkowe u hovawartów. Można jeszcze zbadać dodatkowo:
- oczy (badanie obowiązkowe jeśli chcemy połączyć naszego psa/suczkę z psem z klubu RZV)
- serce
- Stawy łokciowe ( ED )
- prześwietlenie w kierunku OCD
- warto także sprawdzić poziom hormonu tarczycy
Myślę także, że uzyskując oceny na wystawach, zdobywając tytuły oraz co bardzo ważne dla rasy użytkowej jaką jest hovawart, szkoląc i zdając egzaminy uzupełniamy obraz naszego psa zwiększając jego szanse na pozostawienie po sobie potomstwa.
Wydaje się, że to dużo? Dla kolejnych pokoleń hovawartów warto!
Autor: Dorota Mucha - Hodowla Hovawartów "Las Księżniczek" FCI.